ျငင္းခံုျခင္း၏ အျခားတဖက္

ကၽြန္ေတာ္ရို႕ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမာ လူတေယာက္နန္႔တေယာက္ ျငင္းခံုကတ္ဗ်ာလ္ဆိုေက သွ်ဴံးေစာ္ ပဲျဖစ္စီ၊ ႏိုင္ေစာ္
ပဲျဖစ္စီ အမုန္းနန္႔စီရာ လမ္းခြဲတတ္ကတ္ေစာ္မ်ားပါေရ။ သွ်ဴံးလားေရလူက မိမိအယူအဆကို ေထာက္ပံ့ႏိုင္ေရ ခိုင္မာတိက်ေရ အခ်က္အလက္မသွ်ိလို႔ ၊ တဖက္သားကို မတံု႕ျပန္ႏိုင္လို႔ရာ အသွ်ဴံးပီးလိုက္ရ ေစာ္ဆိုေကေလ့ သူ႔ႏွလံုးအိမ္ထဲမာေတာ့ခါ မအီးျမႏိုင္ဘဲ သွ်ဴံးရေစာ္ကို မခံခ်ိမခံသာနန္႔ႏိုင္လားေရလူကို အမုန္း ပြား နိန္တတ္ကတ္ပါေရ။ ႏိုင္လားေရလူကလဲ အျငင္းအခံုလုပ္နိန္ေရ အခ်ိန္တေလွ်ာက္လံုး တဖက္လူက ထိုး ႏွက္ခ်က္တိကို သတိရပနာ “ေဒေကာင္ကို အၿမဲတမ္းႏိုင္နိန္မွျဖစ္ဖို႔” ဆိုပနာ စိတ္ထဲမာ ႀကံဳးဝါးလို႔ အမုန္းပြားနိန္ တတ္ျပန္ပါေရ။
လူရို႕သေဘာဆိုေစာ္ေရ မိမိနန္႔သေဘာထားခ်င္းမတူေရလူကို မႏွစ္သက္တတ္ပါ။ သေဘာထားျခင္းမ တူရာကနိန္တဆင့္တက္ပနာ ျငင္းခံုကတ္ေတ အနိန္အထားေရာက္လာေက မႏွစ္သက္ေတ အဆင့္ကနိန္ အ မုန္းပြားေရ အဆင့္ကို ေရာက္သွ်ိလားကတ္လီပါေရ။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ အေမရိကန္က ကမၻာေက်ာ္စာရီးဆ ရာႀကီး ေဒးလ္ကာနက္ဂ်ီက သူ႔နာေမေက်ာ္စာအုပ္ျဖစ္ေတ ‘လူေပၚလူေဇာ္လုပ္နည္း’ စာအုပ္မာ အျခားလူတ ေယာက္ကို ကိုယ့္ဖက္ပါေအာင္စည္းရံုးသိမ္းသြင္းေရနိန္ရာမာ ‘မျငင္းပါေက့’ လို႔ဆိုထားခပါေရ။ ယေကေလ့ ျငင္းခံုျခင္းက ျပႆနာသွ်ိေစာ္ေတာ့ခါ မဟုတ္ပါ။ ျငင္းခံုသူရို႕ စိတ္နိန္စိတ္ထားကရာ ျပႆနာသွ်ိနိန္လို႔ျဖစ္ပါ ေရ။ အမွန္က ျငင္းခံုျခင္းဆိုေစာ္မာေလ့ မျငင္းႏိုင္ေရ အလွတရားတခုသွ်ိနိန္လီပါေရ။
“ေဒက လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတိမာ အျငင္းအခံုကို အားမပီးကတ္ပါ။ လူႀကီးနန္႔လူငယ္ အျမင္မတူျပန္ေက ေလ့ အခ်က္က်က်ျငင္းကတ္ေစာ္ထက္ လူႀကီးတိက ငါရို႕လူႀကီး မင္းရို႕က နားေထာင္ဆိုေရ ပံုစံမ်ဳိး တဖက္ပိတ္ စကားကိုရာ ေျပာတတ္ကတ္ပါေရ။ ရြယ္တူျခင္းျငင္းကတ္ျပန္ေကေလ့ အဆံုးသတ္မာ ရန္ပြဲနန္႔ဆံုးေစာ္ရာမ်ား ပါေရ။ ရန္မျဖစ္ေကေတာင္ အမုန္းတရားနန္႔ အဆံုးသတ္ကတ္ေစာ္ဂ်ဲပါဗ်ာလ္” ဆိုပနာ စာနယ္ဇင္းသမားတ ေယာက္က သံုးသပ္ျပဖူးပါေရ။
ယေကေလ့ အျငင္းအခံုလုပ္ျခင္းကို စနစ္တက် စကားရည္လုျခင္း (Debate) အျဖစ္ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႔ဆို ေက အက်ဳိးရလဒ္တိအမ်ားႀကီးသွ်ိပါေရ။ ႏိုင္ငံတကာမာ အငယ္ဆံုးက်ေရ အၿခီခံကိစၥရပ္တိကနိန္စလို႔ သမၼတ ရြီးေကာက္ပြဲတိအထိ စကားရည္လုပြဲတိက ကေကာင္းအေရးပါေရ အခန္းက႑မာသွ်ိနိန္ေစာ္ကို တြိရပါေရ။ တေယာက္နန္႔တေယာက္ စကားရည္လုကတ္ဗ်ာလ္ဆိုလို႔သွ်ိေက စကားရည္လုရျခင္း အေၾကာင္းကိစၥ၏ အား သာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္တိကို ပပီပျပင္ ကကြက္ကကြင္းျမင္ႏိုင္ပနာ နားေထာင္ရေရ ပရိတ္သတ္ကလဲ အားသာခ်က္မ်ားေရဖက္ကို ရြီးခ်ယ္ႏိုင္ကတ္ပါေရ။
“တရုတ္ျပည္မာ ဒီမိုကေရစီ အမူအက်င့္ထူေထာင္ေရအနိန္နန္႔ မူလတန္းေက်ာင္းသားတိ အ တန္းေဂါင္းေဆာင္ရြီးေစာ္မာေတာင္ အရြီးခံဖု႔ိေက်ာင္းသားႏွစ္ေယာက္ (Debate) လုပ္ၿပီးမွ ရြီးနိန္ဗ်ာလ္လို႔ ဆိုပါ ေရ။ ေနာက္ၿပီးေက ႏိုင္ငံတကာမာလည္း အေရးႀကီးေရဆံုးျဖတ္ခ်က္တခုကိုခ်ရဖို႔ဗ်ာလ္ဆိုလို႔သွ်ိေက အဆိုျပဳ ေရသူနန္႔ ျငင္းေရသူႏွစ္ေယာက္က အခ်က္အလက္တိ ခခိုင္မမာကိုင္စြဲပနာ (Debate) လုပ္ကတ္ရပါေရ။ ၿပီးခါ မွ လူထုက နားေထာင္ပနာ ႀကိဳက္ရာဖက္ကို ရြီးခ်ယ္အတည္ျပဳကတ္ရပါေရ။ အေမရိကန္မာ သမၼတရြီးဖို႔ဗ်ာလ္ ဆိုလို႔သွ်ိေက သမၼတေလာင္းႏွစ္ေယာက္ ၿပိဳင္နိန္ေရ စကားရည္လုပြဲကို တီဗြီကနိန္တဆင့္ တႏိုင္ငံလံုးကို ျပသ ပါေရ။ အားလံုးကၾကည့္ပနာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုရြီးခ်ယ္လို႔ ရပါေရ” ဆိုပနာ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းအယ္ဒီတာ တ ေယာက္က ဆိုပါေရ။
စကားရည္လုျခင္း (Debate) တိေရ လလြတ္လလပ္ရြီးခ်ယ္ခြင့္အတြက္လည္း အေထာက္အပံ့ျဖစ္စီေရ အေလ့အထတခုျဖစ္ပါေရ။ “ကိုယ့္အယူအဆတခုတည္းကိုရာ အဟုတ္၊ အမွန္ ထင္နိန္ကတ္ပနာ တျခားလူအ ယူအဆတိကိုက်ေက ေသးသိမ္ေရလို႔ ထင္နိန္ကတ္ေတ တတ္ေယာင္ကားတိ နတ္ေယာင္ကားတိမ်ားပါေရ။ “အမွန္သိလာဆိုေကေလ့ မသိ၊ မသိလားဆိုျပန္ေကေလ့ သိေရ၊ တတ္လာဆိုျပန္ေကေလ့ မတတ္၊ မတတ္လား ဆိုျပန္ေကေလ့ တတ္ေတ” ယင္းပိုင္ပုံစံမ်ဳိးတိကိုဂ်ဲ တြိျမင္ၾကားသိနိန္ရေရ ဆိုေရခါ ဇာအခ်ိန္မာ အကၽြန္ရို႕ ရခိုင္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတိ တိုးတက္ပါဖို႔လဲ၊ အျမင္တိ ေကာင္းက်ဥ္းလြန္းကတ္ပါေရ” ဆိုပနာလဲ ျပည္ပမာေက်ာင္း တက္နိန္ေရ ရခိုင္လူငယ္ေခ်တေယာက္က ေျပာပါေရ။
လူထုပရိတ္သတ္ရွိမာ တဖက္လူနန္႔ယိွဥ္ၿပိဳင္ စကားရည္လုပြဲလုပ္လိုက္ဗ်ာလ္ဆိုေက ေျပာစရာစကား တိဇာကိုေရာက္လားမွန္းမသိကတ္ပဲ နဂိုရုပ္တိေပၚလာတတ္ကတ္ပါေရ။
“သူမ်ားႏိုင္ငံတိမာ ဇာေၾကာင့္စကားရည္လုကတ္ေတလဲဆိုေက တဖက္လူအျမင္ကို ေကာင္းေကာင္း ၿခီဖ်က္ႏိုင္ၿပီးေက ကိုယ့္အယူအဆခိုင္မာေၾကာင္းကို လူအမ်ားရွိမာ ေျပာဆိုသက္သီျပႏိုင္သူကိုမွ အရည္အခ်င္း သွ်ိသူလို႔ မွတ္ယူကတ္ေတအတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္ပါေရ” ဆိုပနာ စကားရည္လုပြဲတိမာ ဆုတိရဖူးေရ လူငယ္ေခ်တ ေယာက္ကလဲ ေျပာပါေရ။
ကမၻာ နာမည္ေက်ာ္ စြန္႔ဦးတီထြင္သူတိျဖစ္ကတ္ေတ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးတိေရ ကမၻာေက်ာ္ေအာင္ အျငင္းသန္ ကတ္ပါေရ။ သူရို႕တိက ကိစၥတခု မေက်လည္မခ်င္း ညမအိပ္ဘဲနန္႔ေတာင္ျငင္းကတ္ေတလို႔ဆိုပါေရ။ သူရို႕တိ မာ ျငင္းကတ္ခံုကတ္ေတဆိုေစာ္ အလဟသေတာ့ခါ မဟုတ္ပါ။ ျငင္းခံုျခင္းေနာက္မာ အက်ဳိးရလဒ္တိအမ်ားႀကီး သွ်ိနိန္ပါေရ။ သေဘာမေနာျပည့္ဝေရ ျငင္းခံုသူရို႕ ျငင္းခံုမႈအၿပီးမာ ေက်လည္မႈတိရလာတတ္ပါေရ။ ထိုေက် လည္မႈတိကတဆင့္ အျပဳသေဘာဆန္ေရ လုပ္ရပ္တိကို ေပၚေပါက္လာတတ္စီပါေရ။ ထိုအျပဳသေဘာဆန္ေရ လုပ္ရပ္တိကမွတဆင့္ ေကာင္းက်ဳိးရလဒ္တိ ေပၚေပါက္လာဖို႔ဆိုေစာ္မာလဲ မလြဲမေသြပင္ျဖစ္ပါေရ။ ေက်လည္မႈ မသွ်ိေကေတာ့ခါ ေကာင္းက်ဳိးထက္ ဆိုးက်ဳိးတိဝင္လာပနာ ဖိအားပီးခိုင္းေစမႈတိကရာ ယွဥ္တြဲပါဝင္လာဖို႔ျဖစ္ပါ ေရ။
ေယနန္႔ အခ်က္အလက္ ခခိုင္မမာနန္႔ ျငင္းခံုျခင္း(ဝါ) စကားရည္လုျခင္း အမႈအက်င့္တိကို လူထုၾကား မာ လက္ခံက်င့္သံုးလာဗ်ာလ္ဆိုေက ေက်လည္မႈတိ၊ ေသခ်ာရည္ရာမႈတိ၊ မွ်တေကာင္းမြန္ေရ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တိ၊ အေျဖတိကို ရသွ်ိလာဖို႔ျဖစ္ပါေရ။ ယေကေလ့ (Debate Society) ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔က လက္သွ်ိအနိန္အထားနန္႔ ဆိုေက လိုအပ္ခ်က္တိမကန္မကန္(အမ်ားႀကီး) သွ်ိနိန္ပါသိမ့္ေရ။
“သူမ်ားတိမာက ျငင္းကတ္ဗ်ာလ္ဆိုေက စင္ထက္မာ တဖက္သားအယူအဆကို ေထာင့္စိေအာင္ ေထာက္ျပ၊ ေဝဖန္ ေကေလ့ စင္ေအာက္ကိုေရာက္လားခေရအခ်ိန္မာက်ေက အအီးဆဆီး(အအီးဆေဆး) နန္႔ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ႏိုင္ကတ္ပါေရ။ ေဒမာက တေယာက္ေယာက္အဆိုကို ထၿပီးေက အတိုက္အခံလုပ္လိုက္ ေစာ္နန္႔ အလုပ္ခံရေရလူက ‘ငါ့ကိုထိုးႏွက္ဗ်ာလ္’ လို႔ စျမင္ပါေရ။ ေဝဖန္မႈကိုလည္း အအီးဆဆီးမတံု႕ျပန္ႏိုင္ ကတ္ပါဗ်ာလ္။ ေျပာေရလူနန္႔ သူ႔ေဝဖန္ခ်က္ကို ခြဲျခားပနာ မျမင္ကတ္ပါ” ဆိုပနာ ဝါရင့္ပညာသွ်င္ ေရွ႕ေနတ ေယာက္ကသံုးသပ္ျပပါေရ။
Debate Society ကိုထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုေက ေဝဖန္မႈကို လက္ခံႏုိင္ဖို႔၊ အအီးဆဆီး(အအီးဆေဆး) တု႔ံ ျပန္နိုင္ဖို႔လိုပနာ ယင္းပိုင္ျဖစ္ဖို႔ဆိုေစာ္ကလဲ သေဘာကြဲျပားမႈကို လက္ခံႏိုင္မႈစြမ္းရည္ျမင့္မားနိန္မွရာ ျဖစ္ပါလီဖို႔။ သေဘာကြဲျပားမႈတိကို လက္ခံႏိုင္ဖို႔ဆိုေစာ္မာလည္း ပြင့္လင္းလြတ္လပ္ေတ အသိပညာအၿခီခံ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တိမာရာ ျဖစ္ႏိုင္ပါေရ။ သေဘာထားႀကီးေရ ဖြင့္ထားေရ စိတ္ပိုင္သွ်င္တိမွရာ သူရို႕ကို ဦးတည္ေဝဖန္လာမႈတိကို လက္ခံႏိုင္ဖို႔ျဖစ္ပါေရ။
အယင္က လူရို႕၏ ဥာဏ္ရည္ျမင့္မားမႈကို IQ (Intelligence Quotient) ဥာဏ္ရည္အနိမ့္အျမင့္ျပအ မွတ္နန္႔ တိုင္းတာခကတ္ေကေလ့ ဂနိလက္သွ်ိအခ်ိန္မာက်ေက IQ ထက္ EQ (Emotional Quality) စိတ္လႈပ္ သွ်ားမႈတိကို ဇာေလာက္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေလဆိုေစာ္နန္႔ရာ တိုင္းတာလာကတ္ဗ်ာလ္ျဖစ္ပါေရ။ ယင္းအခ်က္ကို ၾကည့္ေစာ္နန္႔ EQ ျမင့္ေရလူတိရာ သူရို႕စိတ္လႈပ္သွ်ားေအာင္လုပ္လာေရ ေဝဖန္မႈ၊ ထိုးႏွက္မႈတိကို သက္ ေတာင့္သက္သာတံု႔ျပန္ႏိုင္ကတ္ေစာ္ကို ျမင္တြိႏိုင္ပါေရ။ သူရို႕တိက အသွ်ဴံးကိုလည္း လက္ခံႏိုင္ကတ္ပါေရ။ ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ EQ ျမင့္ေရ လူတိနန္႔ဖြဲ႕စည္းထားေရ အသိုင္းအဝိုင္းနန္႔ရာ Debate Society ကို ထူေထာင္ႏိုင္ပါလိမ့္ေမ။
လက္သွ်ိကမၻာတဝန္းလံုးမာ ျဖစ္ေပၚလာေရ ကိစၥရပ္တိမာ အယင္ကထက္ ပိုလို႔သွ်ဳပ္ထြီးလာၿပီးေက ဆံုးျဖတ္ခ်က္တိမာလည္း အယင္ကအစိုဥ္အလာေဟာင္းတိနန္႔ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဗ်ာလ္ျဖစ္ပါေရ။ လက္သွ်ိျဖစ္ ေပၚနိန္ေရ အျဖစ္အပ်က္အခ်က္အလက္တိနန္႔ရာ ဆံုးျဖတ္ရဖို႔ဗ်ာလ္ျဖစ္ပါေရ။ ယင္းပိုင္အၿခီအနီမာ Debate က ပီးေရ အေျဖရလဒ္က ဘက္တဖက္ထဲကလာေစာ္မဟုတ္ပဲ အနည္းဆံုးဘက္ႏွစ္ဖက္ကလာျခင္းျဖစ္ေတအတြက္ ပိုလို႔စိတ္ခ်ရပါေရ။
“ေဒနိ႔ေခတ္အခါႀကီးမာ ဇာလုပ္ငန္းမာမဆို တဖက္တည္းအျမင္နန္႔ ခ်ေရဆံုးျဖတ္ခ်က္တိေစာ္ မွ်တမႈ သွ်ိေရလို႔ မဆိုႏိုင္ပါ။ ေဒမာက Debate ထက္ တဦးတေယာက္တည္းက ေျပာေရစကား Monologue တိကို ပိုၿပီးအားသန္ကတ္ပါေရ။ Monologue က လူတိကို လႊမ္းမိုးလို႔ရေကေလ့ Debate ပိုင္မ်ဳိးမွ်တမႈမသွ်ိႏိုင္ပါ။ Debate တိလုပ္ေစာ္မာ အနည္းဆံုး ႏွစ္ေယာက္ကနိန္ အမ်ားႀကီးထိ ပါဝင္ျငင္းခံုေဆြးေႏြးလို႔ရေရအတြက္ ထြက္ေပၚလာေရရလဒ္ေစာ္ အမ်ားႀကီးမွ်တၿပီးေက စိတ္ခ်ရပါေရ” ဆိုပနာ ဝါရင့္ပုဂၢိဳလ္တဦးက သံုးသပ္ျပပါေရ။
အၿပီးေက သူကဆက္လို႔ ေျပာေစာ္က “လက္ခံႏိုင္စြမ္းျမင့္သူရို႕ အျပန္အလွန္ျငင္းခံုမႈတိက ပိုလို႔ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေတ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္လာဖို႔ အေထာက္အပံ့ျဖစ္စီေစာ္ကိုေတာ့ခါ မျငင္းႏိုင္ေရ အမွန္တရားပင္ျဖစ္ ေတအတြက္ အမွန္တရားနန္႔ ပိုနီးစပ္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္ရို႕အားလံုးမာန္မပါစတမ္း ျငင္းဖို႔လိုအပ္နိန္ပါဗ်ာလ္။ ေဒနိ႔အ ထိရာ ေဒးကာလ္နက္ဂ်ီ တေယာက္သွ်ိနိန္ဖို႔သိဆိုပါေက သူ႔နာေမေက်ာ္ ‘လူေပၚလူေဇာ္လုပ္နည္း’ က်မ္းႀကီးထဲ မာ “ျငင္းပါ၊ ယေကေလ့ တဖက္သားစကားက ပိုလို႔အခ်က္အလက္တိခိုင္မာနိန္ေက အၿပံဳးမပ်က္လက္ခံလိုက္ ပါ” ဆိုပနာ ေျပာင္းရီး၊ မရီးဆိုေစာ္ကိုေတာင္ ျငင္းလိုက္ခ်င္ပါသိမ့္ေရ”။


စာရီးစရာမ ႏြဲ႕ယဥ္ေအး ရီးထားေရေဆာင္းပါးကို ရခုိင္လီသံနန္႔ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေအာင္ျပန္ပါေရ။

ဖိုးေခါင္
၁.၅.၂၀၁၁
India Time:3:34